Ik weet niet wat jouw ervaring is, maar ik word blij van schoonheid. Mooie dingen, mooie mensen, mooie momenten. Het ervaren van schoonheid doet iets met je. Het gaat voorbij aan je verstand (en soms zelfs ertegenin) en raakt je recht in je hart. Waar komt dat weeë gevoel in je maagstreek vandaan bij het ervaren van schoonheid en waarom verkiezen we het boven een rationele analyse van de werkelijkheid?

Presentator en journalist Paul Witteman is groot liefhebber van de Mattäus Passion. Zijn beleden atheïsme staat hem niet in de weg om het luisteren naar de Mattäus een transcendente ervaring te noemen. Blijkbaar kent schoonheid een diepere waarheid. De Amerikaanse singer-songwriter Amos Lee, een van mijn muzikale helden, zong ooit ‘nothing is more powerful than beauty in a wicked world’. Wauw, zo waar.

Black Lives Matter
Ik krijg er weer kippenvel van nu ik dit schrijf. Waarom raakt dat me zo? Schoonheid staat in contrast met de lelijkheid die het menselijk bestaan kan hebben. Voor mij gaat schoonheid niet zozeer over perfectie tegenover imperfectie. Meer heelheid tegenover gebrokenheid. Een symbool van toekomstige heelheid steekt schril af tegen de duisternis van het heden. Een foto die dat bij me oproept is die van een zwarte vrouw die kalm blijft in confrontatie van drie zwaarbewapende geüniformeerde ME’ers tijdens de Black Lives Matter-demonstraties. De ontwapenende onschuld van deze mooie vrouw tegenover de terugdeinzende soldaten. Schoonheid is een verwijzing: het komt goed.

Het komt goed. Dit verlangen ligt diep in de mensheid verankerd. De wil om te geloven dat het beter wordt. Misschien niet eens in onze levensdagen. Ik heb me wel eens afgevraagd hoe het kan dat ieder mens gelooft in gerechtigheid. Dat mensen geloven dat iedereen een leven in vrede en welvaart zou moeten hebben, terwijl de wereld om ons heen sinds mensenheugenis onrechtvaardig is en het leven oneerlijk. Is er echt een rechtvaardige wereld mogelijk? Waar halen we dat vandaan?

Projectie
Schoonheid wijst ons, tegen beter weten in en buiten ons waarnemingsvermogen om, op een wereld zonder gebrokenheid, waar vrede en gerechtigheid zijn en waar heelheid en harmonie heersen. Ik geloof dat schoonheid verwijst naar God. Hij ís heelheid, vrede, gerechtigheid en harmonie. Sigmund Freud beweerde dat God als Vader een projectie is van ons eigen verlangen naar een vader. Ik geloof dat Hij de bron is van ons eigen verlangen. Dorst is toch uiteindelijk het bewijs van het bestaan van water?

Bordeaux
Hoe helpt schoonheid mij in dit leven vol drukte, zorgen, werk, onrecht en slecht nieuws? Ik merk dat wanneer ik met anderen praat over de schoonheid van dingen, mensen of momenten, we helemaal kunnen opgaan in ons enthousiasme. Ooit trok ik met een goede vriend een prachtige bordeaux open (St. Estèphe 2000, voor de liefhebber). We waren in verrukking en raakten niet uitgepraat over de balans, de zachte tannines, het fluwelen mondgevoel.

Voorbij de gebrokenheid
Jij kent ongetwijfeld ook die momenten van opgaan in de schoonheid van een adembenemend uitzicht, een betoverend kunstwerk, een perfect uitgevoerd muziekstuk of sportieve prestatie, of een kunstig gemaakt voorwerp. Laat het je helpen vooruit te kijken voorbij de gebrokenheid, lelijkheid of onrechtvaardigheid in deze wereld, naar een moment waarop het helemaal goed komt. Dat moment waarop Hij alle dingen nieuw maakt en alle tranen van de ogen zal wissen. (Openb. 21:4-5)

Alec Timmerman

Foto: Jonathan Bachman op Twitter